Như dòng máu mới mẻ và khoái hoạt trong một thân thể từng trải, già dặn mà vẫn tồn tại sự nhạy cảm thuở ban sơ, thơ của Lưu Diệu Vân là tiếng nói từ con người mang tâm thế cổ điển và tự tại, bình thản, có phần ngạo nghễ, băng qua những biến động phồn tạp của đời sống hiện đại. Chị biết cách cân bằng giữa nghịch lý nội tâm với những nghịch lý của khách thể (mà trong loạt bài thơ tình sau đây, khách thể đó nhiều khi mang danh xưng “anh”) để tạo ra những tứ thơ đẹp. Một ngôn ngữ vừa bùng nổ dữ dội vừa mê đắm, đan xen giữa sự thấu đáo của những cảm giác tương hợp với cái chính xác hài hước và sắc sảo để lật tẩy sự vật. Một “người đàn bà” tinh tường và luôn áp đảo để được nhu thuận, đau đớn, kiêu hãnh… theo cách của mình.

- Khánh Phương, nhà thơ, nhà phê bình văn học -

______________________________________________________________________

Ý Nhi

Em gái tôi
Lưu Ý Nhi
15 tuổi
con gái sắp phải lấy chồng
nếu chuyến vượt biển đêm thất bại
có lẽ nó đang ngây thơ
ngã mình trên chiếc võng giữa vườn điều
ê a những câu ca dao
thuộc lòng nhưng chẳng hiểu
hồn nhiên như sáo chờ ngày sang sông
như một hiển nhiên cần thiết.

Em gái tôi
Nancy Ynhi Luu
15 tuổi
đang lớn thành thiếu nữ sành sỏi
giáo dục sinh lý
ngữ từ diễn tả
chẳng chút ngại ngùng
động tác hệt như từng trải
chê bai chị hai
chưa biết dùng tampon
cấm mắc cỡ trước gian hàng kế hoạch gia đình
condom đủ màu, đủ vị, đủ kiểu, đủ kích thước
nó dạy: không riêng cho đàn ông
phải biết bảo vệ bản thân
quyền lợi giới tính
lấy hay bỏ thai nhi
đúng hay sai cuộc chiến Iraq
thích hay không sự kết hợp giữa người đồng tính
điều đo Nancy can đảm quyết định.

Vietnam
đối với Nancy
là ly nước mía nguyên chất, ít đá, giá chỉ 30 xu
là những người đàn bà lam lũ nặng mùi mắm chấp nhận cho chồng mỗi ngày đánh đập
là những nông dân rụt rè không dám lên tiếng dành miếng đất thuộc về của riêng mình

Vietnam
đối với Nancy
là một chấm đen yếu ớt trên bản đồ thế giới tráng kiện.

Đó chỉ là những lúc
Ý Nhi quên rằng nó sở hữu một nốt ruồi bé dịu dàng giữa lồng ngực kiên cố

______________________________________________________________________

trộm sáng

buổi sáng hay lẻn vào hàng ngày
đôi khi luồn qua cánh cửa phòng ngủ khóa trái lưỡi liềm
thường thì, vô hình
toát mùi cỏ phân trộn, hạt bồ công anh ngược hướng mặt trời, lá thối rữa, tuyết chết cóng…
luôn luôn mang theo nét vẻ cạn lạc quan gián tiếp

sẽ có tiếng kính vụn vỡ ảo ảnh
không cảnh tượng dẫn đến những vết máu đa màu
rồi nguyên sơ xám ùa vào
không đánh thức những tấm màn lụa trắng, nhân chứng giả thiết
buổi sáng chuyền qua những trang sách mở teo tóp
kéo theo nùi tóc lả đà trên mặt gối ngã vàng
bỏ mặc chiếc bóng cô độc căng đắng trong tấm gương khuê phòng
nỗi hoài nghi chẳng chinh phục được những tha thiết xưa
khoảng trống bực dọc của sự ruồng bỏ
và những ân hận kitô sổ ra như đôi cánh êm ái của thần chết. 

tiếng nhạc nối gót những bóng đen trác táng
đôi mắt chán đời, mù thật tại, hãm tương lai
buổi sáng buông mình xuống chiếc ghế bành khuyết tật
tóc bỏ ngỏ, tết tuyệt vọng
hướng về khu vườn khúc mắc sinh sôi
những lệ thường không sự sống
và những chiếc lưỡi ác khống
chờ vết rạch bén dũng cảm đến hội ngộ

những con chim đột nhiên ngừng hót
buổi sáng chạm trán
kẻ miên hành quá cố

______________________________________________________________________

hàng tinh cánh sinh

hôm nay nơi ấy đổi tên đổi múi giờ
mặt trời quay lưng về phía hành tinh hoàng tử bé
nơi Tolstoi và Dostoyevski thân thiết hơn họ hàng
người đàn bà cuối cùng trong vòng hệ lụy đang mang thai
tuần thứ mười bốn
tháng gái trai chân tướng
tháng sinh nhật chuyến bay mắt đỏ vượt đại dương
chiếc dù sũng mùi sách báo bưu thiếp xưa
từng cái nhìn ứa độ chín muồi lịch sử di sản
hai năm trước cuộc đánh cược cánh sinh
cô gái luyến láy tâm sự với dì dượng về tương lai
kỳ thi đời người xoay trục xúc xắc
họ khắc dấu nổi ngang ảnh hộ chiếu
cùi vé rong đuổi những tuyến nhãn thức chạy điện
cặp ổ khóa chốt hai ngón hẹn
ngón còn lại đẩy mẫu chìa xuống đáy
tàn dư thuộc về mãi mãi
vết son đỏ lượn vòng đánh giá
thực thể tách Cà Phê Tinh Hoa
Satre liếc bóng Beauvoir in vách ngăn xà cừ
cô lập từng lứa ý niệm hiện sinh
hít sâu không khí nồng trí thức
nhận diện sự bội thực cùng cực
nàng cuộn lưỡi với cuống lời chàng toan nói
hòa bình nghiêm sắc qua suốt bao phen thòng lọng
cầu nguyện đa ngôn ngữ vời vợi hy vọng
ai cũng có quyền tựa vai bất cứ chất liệu trụ cột sẵn có
sự dính dáng làm nên những điều vĩ đại
nàng dung dưỡng nghi ngại
chàng uốn nắn kiên trì 
hãy tin có phép lạ
đồng đều một bông hồng và một hành tinh
riêng cho mỗi chúng ta

______________________________________________________________________

búp bê & xe đạp

những đứa bé chiến tranh mơ búp bê và xe đạp
và những lá thư không bao giờ chở theo sự thật
khi hòa bình đến ngoài da
trên tấm bích chương các lãnh tụ bắt tay thân mật
ký bằng viết chì lên tờ hiệp định 
cả giống tộc phải gánh nợ hứa hờ
xã hội tiếp tục duyệt binh
những ống son buôn hương
những điếu thuốc chạy mánh
những cây thước kẽ gạ tình đổi điểm
phát động chiến dịch quay lưng với thời đại

đức phật bị chôn sống trong trận lụt nhảy vọt
chúa bị buộc gánh kẽm gai đi rào lùng chim sẻ
trăm triệu hạt hướng dương rủ nhau bứng rễ
tìm tự do từ độ lặn mặt trời khác

những em bé khóc khàn tiếng pha thuốc ngủ
bú sữa độc biển đêm
bao nhiêu em bé ở lại sưu tầm hoa sen
và sao đỏ trong vở sạch chữ đẹp
chúc tụng những chiến thắng không sách sử ghi nhận
để chiêm nghiệm muốn thành công
chỉ cần khuôn mặt thánh thiện với thân thể rực đàn bà 
những con búp bê bị lê theo vòng gai
miệng gan thép quan

ngoài kia
có tiếng quát
ai đã cán nát mấy tấm bích chương
mười chín người chứng kiến
không một con mắt mở
sự thật nằm bất tỉnh trên băng-ca
chiếc xe hành hình lưu động rồ máy nhắm thẳng chiến trận mới