"Một màu xanh tin cậy của trời đêm"*

Bình luận về Lịch mùa, thơ Pháp Hoan (AJAR press, 2016) của Phạm Minh Đăng 

Trong một thế giới nơi mỗi xuất hiện đều dẫn theo sự ồn ào, thì sự xuất hiện nào sẽ mang được những thanh âm tĩnh lặng và trong trẻo nhất? – Tôi cầm Lịch mùa của Pháp Hoan.

Không gian nào sẽ dẫn dụ người đọc vào một thế giới thực sự khác biệt, không gian tâm tưởng của những hình ảnh thiên nhiên và những cái ngày thường bình dị của những con người vô danh? – Là (một phần) không gian trong Lịch mùa.

Lịch mùa tràn ngập hình ảnh tạo sự thiền lặng và hóa thân. Các hình ảnh không quyến dụ người đọc “trôi theo dòng cảm xúc” mà thấy tâm trí của người viết ở một khoảng cách nhất định nhìn theo những cơn mơ thả rơi hoặc hóa thân thành các thi ảnh.

Tôi thấy không gian chứa đầy ân sủng bề trên do tâm trí tạo ra này, đủ khiến cho chủ thể tan ngợp thành muôn cá thể khác, hoặc người viết sẽ sẵn sàng tự rơi mình như thi ảnh “tu sĩ già điên loạn lao mình xuống đáy vực” trong chính những gì hắn tạo ra.

Những hàng cây lặng lẽ cháy trong mơ

         những con đường cong đi trong trí nhớ

                   những ngọn cỏ ngả nghiêng theo hơi thở

Từng đôi ánh sáng quấn chặt lấy nhau dao động trong không gian

cả vườn hoa đang nở rộ và lụi tàn nhanh chóng

cuộn tròn lên không trung theo cơn lốc của gió

nhuộm trắng cả chân trời bầm đen

(“Giấc mơ của người mù”)

Giữa những ngày cá nhân tôi nhìn và đau với những vết thương trên cơ thể dân tộc, nghe những tiếng kêu và gẫy đổ trong thơ bạn bè đang sống, thơ Pháp Hoan như một liệu pháp xoa dịu những mất mát, đau thương không ai đáng phải chịu đựng.
 

- Phạm Minh Đăng

*Một câu trong “Ngày làm biếng”, Lịch Mùa, Pháp Hoan

mua sách tại đây