Gã nhìn mặt trời ói mửa chút nắng vàng trên đỉnh đầu. Mọi ngày như mọi ngày, gã thừa mứa cô độc và chỉ có thể làm bạn với âm thanh. Đối với gã, nhạc Schubert là một sự im lặng và gã có thể thủ dâm với sự im lặng đó. Nó có thể giãn xa, co cụm, trương phồng, nén chặt, phóng thích, lan toả, cực khoái. Nhưng gã không thể thức tỉnh với khối âm thanh đó. Gã xa lạ với tất cả thế giới xung quanh, xa lạ cả với da thịt, máu thắm hay buồng phổi nhấp nhô đều đặn trong lồng ngực của chính mình. Những thứ chuyển động, những vật đang nói, những dòng xe cộ, những người, những công sở chợ búa thành phố làng mạc, tất cả như chưa bao giờ thức tỉnh trong cơn buồn ngủ trì độn. Giấc ngủ của một giấc ngủ của một giấc ngủ... của một giấc ngủ. Gã không biết gã đang tồn tại hay gã chỉ là giấc ngủ của một giấc mơ trong một giấc ngủ trì độn. Gã ngờ vực cô độc đã ám đầy trí não và gây ảo giác lên tâm thần. Gã là cơn mộng du tìm đường thức giấc hay chỉ là kẻ đang thức đắm mình vào mộng du. Có lần gã nghe nhà hiền triết xa lạ nói về vùng đất của sự thức tỉnh trong im lặng. Gã lang bạt tìm miền im lặng. Gã đã chạy hoài mải miết lên vùng cao nhất của ngọn núi cao nhất để tìm kiếm, vẫn là âm thanh rì rì bên tai đục thẳng vào não. Gã đã chạy hoài mải miết về miền biển xa thẳm không bóng người, đục thẳng vào não vẫn là những âm thanh rì rì. Cho đến khi gã gục xuống, hồn lìa khỏi xác, ngay từ thân xác vô tri của gã mọc lên một loài cây rì rào mãi khúc Andantino trong Sonata D.959 của Schubert. Vẫn không phải là sự im lặng. -- tranh của Đinh Trường Chinh